Z pewnością słyszeli Państwo o korzystnym dla frankowiczów wyroku TSUE w sprawie Państwa Dziubak. Po wyroku słyszeliście Państwo pewnie również komentarze ze strony przedstawicieli banków o tym, że od osób, które zamierzają unieważnić umowę banki będą domagały się wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Wynagrodzenie to miałoby znacząco przewyższać potencjalną korzyść frankowicza z tytułu unieważnienia umowy.

Kancelaria Legatuum ma dla was dobrą wiadomość. Żądanie tego typu wynagrodzenia jest niedopuszczalne w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznika Finansowego, jako nieznajdujące oparcia w obowiązujących w Polsce przepisach i sprzeczne z prawem unijnym, w szczególności chroniącą interesy kredytobiorców dyrektywą 93/13.

Stanowisko to podzielił w jednym z ostatnich wyroków Sąd Okręgowy w Białymstoku. Sąd ten w wyroku z 11 czerwca 2019 r. oddalił żądanie banku o wspomniane wynagrodzenie podnosząc, iż bank może żądać zwrotu pieniędzy tylko w oparciu o przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Bank nie może zatem żądać opłat, czy odsetek za korzystanie ze środków wypłaconych kredytobiorcy.

To orzeczenie sądowe pozwala utrzymywać nadzieję, że Sądy podzielą zgodne stanowisko wymienionych wcześniej instytucji, a zapowiedzi przedstawicieli sektora bankowego pozostaną tylko straszakiem dla kredytobiorców.

Wyrok TSUE spowodował ogromne zainteresowanie sprawami frankowymi. Poszukując w Internecie informacji dotyczących kredytów frankowych, z pewnością trafili Państwo na pojęcia kredytu denominowanego i kredytu indeksowanego. Rozróżnienie to jest istotne między innymi dla ustalenia jakiego typu roszczenia przysługują kredytobiorcy.

Kredyt denominowany to kredyt, w którym kwota widniejąca w umowie kredytowej  wyrażona jest w walucie obcej. Wypłata środków następowała w złotówkach w wysokości obliczonej według kursu obowiązującego w dniu wypłaty.  Przeważająca większość orzeczeń sądowych, które zapadają w sprawach takich kredytów to orzeczenia unieważniające umowę, które w efekcie pozwalają ubiegać się o zwrot spłaconych rat kredytu oraz zwalniają z obowiązku spłaty pozostałych rat.

Kredyt indeksowany to kredyt, którego wysokość ustalana jest w złotówkach, ale ostateczna wartość zadłużenia zależy od kursu waluty obcej w dniu uruchomienia kredytu. Orzeczenia, które zapadają w sprawach kredytu indeksowanego to albo orzeczenia unieważniające umowę albo orzeczenia, które prowadzą do jej odfrankowienia. Tutaj słowo wyjaśnienia – przez odfrankowienie kredytu – zaznaczamy, nie jest to termin prawniczy – rozumiemy  wyeliminowanie z umowy postanowień, które pozwalają bankowi na powiązanie wysokości kapitału kredytu i wysokości raty z bankowym kursem waluty obcej. Skutkiem odfrankowienia kredytu jest możliwość zwrotu nadpłaconych rat i dalsza spłata kredytu tak, jakby był to kredyt złotówkowy z zastosowaniem korzystnego oprocentowania LIBOR dla kredytu walutowego.

Jak najłatwiej sprawdzić rodzaj kredytu zanim poddamy go analizie eksperta, która jest oczywiście w każdym wypadki niezbędna?  Wystarczy spojrzeć do księgi wieczystej kredytowanej nieruchomości. Jeśli kwota hipoteki wpisana jest w złotówkach zabezpieczony kredyt jest kredytem indeksowanym. Jeśli kwota hipoteki jest w walucie obcej, kredyt jest denominowany.

Zapewne po wyroku TSUE szukają Państwo pomocy dla frankowiczów, aby unieważnić umowę kredytową we frankach szwajcarskich lub uzyskać korzystny wyrok w sprawie frankowej poprzez odfrankowienie kredytu.  Zdaniem Kancelarii Legatuum, zastanawiając się nad rozpoczęciem postępowania w sprawie kredytu walutowego, z pewnością chcielibyście Państwo wiedzieć, jak takie postępowanie wygląda w praktyce.

Według prawników Kancelarii Legatuum sprawę frankową można podzielić na 3 etapy.

Etap pierwszy rozpoczyna się od zgromadzenia dokumentów – umowy kredytowej, aneksów. Te dokumenty najpewniej posiadają Państwo w domu. Część dokumentów, takich jak: zaświadczenia dotyczące wypłaconej kwoty, spłatach, zastosowanym kursie waluty należy uzyskać poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do banku.  Dokumenty te może uzyskać w Państwa imieniu Kancelaria.

Po analizie zgromadzonych dokumentów Kancelaria przygotuje pozew, co trwa zwykle 2-3 tygodnie. Etap ten kończy się wniesieniem pozwu do Sądu, co wiąże się z poniesieniem opłaty sądowej w wysokości 1000 złotych.

Etap drugi to postępowanie przed Sądem I instancji, w toku którego wyznaczane są zwykle dwie rozprawy. Najczęściej, choć nie zawsze Sąd dopuszcza dowód z opinii biegłego do dokonania wyliczeń związanych z odfrankowieniem kredytu. Na tym etapie należy przygotować się na poniesienie kosztów zaliczki na poczet opinii biegłego w wysokości zwykle 1000 zł – 2000 zł. Etap ten kończy się wyrokiem Sądu I instancji.

Etap trzeci to postępowanie odwoławcze, w którym Sąd odwoławczy rozpoznaje apelację do wyroku Sądu I instancji. Zwykle jest to apelacja banku od niekorzystnego rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności lub odfrankowieniu umowy, ale w przypadku nie do końca satysfakcjonującego wyroku może być to również apelacja kredytobiorcy. Ten etap kończy się najczęściej na wyznaczeniu jednej rozprawy, na której Sąd odwoławczy wydaje prawomocny wyrok do którego Bank musi się zastosować.

Jeśli szukają Państwo pomocy dla frankowczów i interesuje Państwa unieważnienie umowy kredytowej we frankach, a w konsekwencji skierowanie sprawy kredytu frankowego do Sądu, z pewnością zastanawiają się Państwo, czy tego typu postępowanie wpływa na obowiązek spłaty rat kredytu. Odpowiedź brzmi – co do zasady nie. Istnieje natomiast możliwość wystąpienia o zabezpieczenie roszczeń (zabezpieczenie powództwa) na czas trwania postępowania. Po wybuchu pandemii COVID-19  tego typu wnioski uwzględniane są co raz częściej. Przede wszystkim dotyczy to banków, których sytuacja majątkowa może się pogorszyć, między innymi w związku z dużą ilością udzielonych kredytów walutowych.

Zabezpieczenie powództwa w praktyce oznacza zwolnienie z obowiązku spłat rat kredytu na czas trwania postępowania z jednoczesnym zobowiązaniem banku do niewypowiadania umowy kredytu. Ten sposób zabezpieczenia jest stosowany w sprawach, w których kredytobiorca dochodzi unieważnienia umowy kredytowej lub jej odfrankowienia.

Drugi sposób zabezpieczenia stosowany jest w sprawach, w których kredytobiorcy dochodzą od banku zwrotu wpłaconych rat. W takich sprawach kredytobiorca może wystąpić o zabezpieczenie polegające na zajęciu wierzytelności z rachunku prowadzonego dla banku przez NBP.

Sam wniosek o zabezpieczenie powództwa stanowi jeden z elementów pozwu przeciwko bankowi. Co ważne, zawarty w pozwie nie podlega odrębnej opłacie i najczęściej jest rozstrzygany przez Sąd już w przeciągu kilku tygodni od wniesienia pozwu.

Jest to więc niezwykle atrakcyjna możliwość poprawy sytuacji kredytobiorcy przez czas trwania postępowania sądowego. W zakresie usług pomocy prawnej Kancelarii Legatuum w sprawach frankowych są również tego typu wnioski.

Sytuacja związana z pandemią koronawirusa spowodowała ogromne zawirowania na rynku walutowym. Kurs walut uznawanych za bezpieczne, w tym franka szwajcarskiego poszybował w górę. Niekorzystna informacja dla frankowiczów jest taka, że sytuacja ta będzie prowadzić do wzrostu rat kredytu. Co gorsza, dla wielu osób okres pandemii będzie wiązał się z drastycznym spadkiem, a czasami utratą dochodów.

Póki co nie ma jeszcze rozwiązania ustawowego tej trudnej sytuacji, natomiast zgodnie z komunikatem Związku Banków Polskich, Banki zostały zobowiązane do zastosowania działań pozwalających na zawieszenie spłaty rat kredytowych przez okres 3 miesięcy. Co istotne działania te mają być podejmowane bez dodatkowych opłat lub prowizji.

Skorzystanie z tego typu pomocy ma być możliwie odformalizowane, jednakże będzie z pewnością wymagało podpisania aneksu do umowy kredytowej. Aneks do umowy kredytowej jest dokumentem, który wpływa na sytuację kredytobiorcy. Kancelaria prawna Legatuum zdecydowanie rekomenduje, aby nie podpisywali Państwo takiego dokumentu bez konsultacji z prawnikiem. Dzięki takiej pomocy w aneksie znajdą się wyłącznie postanowienia dotyczące zawieszenia spłaty kredytu. Pozwoli to uniknąć sytuacji, w której podpisanie aneksu utrudni lub nawet uniemożliwi kredytobiorcy ochronę praw na drodze sądowej i wygranie sprawy frankowej poprzez  unieważnienie lub odfrankowienie umowy kredytowej we frankach szwajcarskich. Banki mogą próbować umieszczać w tych aneksach klauzule, które uznane są przez TSUE za abuzywne.